Η Αστυπάλαια είναι το δυτικότερο νησί των Δωδεκανήσων και μοιάζει να ακροβατεί μεταξύ δύο Αιγαιοπελαγίτικων νησιωτικών σχηματισμών, καθώς ανήκει στα Δωδεκάνησα, αλλά η αρχιτεκτονική της παραπέμπει σε Κυκλάδες.
Έχει έκταση 96,42 τ.χμ. και πληθυσμό 1.238 κατοίκους που κατανέμεται σε τέσσερις οικισμούς (Αστυπάλαια, Ανάληψη, Λιβάδι, Βαθύ). Σπουδαιότερος είναι η Χώρα, ένας παραδοσιακός οικισμός με σημαντική λαϊκή αρχιτεκτονική κτισμένος αμφιθεατρικά που μοιάζει να επιθεωρεί όλο το νησί από την κορυφή του λόφου πάνω από το λιμάνι (Πέρα Γυαλός).
Κτισμένο πάνω στα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης δεσπόζει το ενετικό κάστρο, το περίφημο Κάστρο της Αστροπαλιάς. Μέσα στα τείχη κρύβονται δύο εκκλησίες του 14ου αιώνα, ο Ευαγγελισμός και ο Άγιος Γεώργιος, ενώ η πολιούχος του νησιού, η Παναγία η Πορταΐτισσα, στέκεται μόλις έξω από τα νοτιοδυτικά τείχη.
Διοικητικά το νησί οργανώνεται σε ένα Δήμο και υπάγεται στο Επαρχείο Καλύμνου.